ฟางข้าว (Rice straw) เป็นส่วนของต้นข้าวที่เหลือหลังการเก็บเกี่ยว และนำเมล็ดข้าวออกแล้ว แบ่งเป็น 3 ประเภท คือ
1.ฟางข้าวจากการเกี่ยวมือ
2.ฟางข้าวจากการเกี่ยวมือ และนวดด้วยรถนวด
3.ฟางข้าวจากรถเกี่ยวข้าว
ฟางข้าวเหล่านี้ ถือเป็นผลพลอยได้ทางการเกษตรจากนาข้าวที่มีประโยชน์ในหลายด้าน และใช้เป็นวัตถุดิบสำคัญสำหรับการผลิตทางเกษตรอื่นๆ
องค์ประกอบของฟางข้าว
องค์ประกอบทางเคมี
• เนื้อเซลล์ : 21%
• ผนังเซลล์ : 79%
• เซลลูโลส : 33%
• เฮมิเซลลูโลส : 26%
• ลิกนิน : 7%
• ซิลิกา : 13%
คุณค่าทางโภชนาการ (ถนัด, 2531)(1)
• โปรตีน 3.44%
• ไขมัน 1.88%
• เยื่อใย 37.48%
• ปริมาณเถ้า 12.30%
• ฟอสฟอรัส (P2O5) 0.11%
ฟางข้าวที่มีสภาพสมบูรณ์จะประกอบด้วย 3 ส่วน คือ ใบข้าว ปล้องข้าว และรวงข้าว ส่วนฟางข้าวที่ได้จากการเก็บด้วยด้วยตัดในแปลงนาจะมีส่วนประกอบของตอซังหรือ กอข้าวรวมด้วย แต่จะอยู่ในลักษณะที่เป็นฟางแตกแยกแยะได้ยากว่าเป็นส่วนใด โดยทั่วไปฟางข้าวแบ่งได้เป็น 3 ประเภทจากวิธีการรวบรวม ได้แก่
1. ฟางข้าวจากการเกี่ยวมือ และนวดมือ
2. ฟางข้าวจากการเกี่ยวมือ และนวดด้วยรถนวด
3. ฟางข้าวจากรถอัดฟางข้าว
ประโยชน์จากฟางข้าว
• ใช้เป็นอาหารหยาบสำหรับเลี้ยงโค กระบือ
• ใช้ทำปุ๋ยหมัก
• ใช้ทำเป็นวัสดุปกคลุมดินหลังการหว่านเมล็ดพืช
• ใช้ทำเป็นวัสดุคลุมดินสำหรับรักษาความชุ่มชื้นของดิน และใช้คลุมดินแก้ปัญหาดินเค็ม
• ใช้เป็นวัสดุสำหรับการเพาะเห็ดฟาง
• ใช้ทำเป็นที่มุงหลังคาหรือฝากระท่อม
• ใช้ทำเป็นเชื้อจุดไฟ ช่วยให้ก่อไฟง่าย
• ใช้เป็นวัสดุผูกมัดหรือใช้แทนเชือก แต่ต้องนำมาแช่น้ำก่อนเพื่อให้ฟางนุ่ม และป้องกันการแตก ขาด ขณะพันเป็นเกลียวรัด
• ใช้เป็นวัสดุสำหรับการปล่อยครั่ง
• ใช้ผลิตเป็นเยื่อกระดาษ
• ใช้สำหรับการแยกสกัดสารแทนนิน
ที่มา : https://puechkaset.com
